- 22 Eylül 2025
- Kodlio
Arnavutluk, Dünyanın İlk Yapay Zeka Bakanını Tanıttı: Hedef Yolsuzluğu Bitirmek
Arnavutluk hükümeti, siyaset dünyasında ezber bozan bir adım atarak “Diella” adını verdikleri yapay zekâyı bakanlık düzeyinde görevlendirdi. Bu girişim, dünyada bir ilk olma özelliği taşıyor.
Başbakan Edi Rama, geçtiğimiz hafta yaptığı açıklamada Diella’yı kamu ihalelerinden sorumlu bakan olarak tanıttı. Her ne kadar Arnavutluk anayasası gereği bakanların insan olması şart koşulsa da, Rama bu atamayı sembolik ama güçlü bir mesaj niteliğinde gördüğünü belirtti.
Yolsuzluğa Karşı Dijital Hamle
Rama’nın açıklamalarına göre Diella’nın temel misyonu, kamu ihalelerinin tamamen şeffaf ve denetlenebilir bir yapıya kavuşmasını sağlamak. Böylece Arnavutluk’un uzun süredir mücadele ettiği yolsuzluk sorununa teknoloji odaklı bir çözüm üretilmesi hedefleniyor.
“Yalnızca daha hızlı ve verimli bir süreç değil, aynı zamanda tamamen hesap verebilir bir sistem kuruyoruz” diyen Rama, Diella’nın insan hatalarına ve çıkar ilişkilerine kapalı olmasının büyük bir avantaj olduğunu vurguladı.
Önce Dijital Asistan, Şimdi Bakanlık Görevi
Diella, aslında Arnavutluk’un e-Albania platformunda vatandaşlara belgeler ve resmi işlemler konusunda yardımcı olan sanal bir asistan olarak görev yapıyordu. Bugüne kadar milyonlarca başvuruya destek olan bu yapay zekâ, şimdi kamu yönetiminde daha üst düzey bir rol üstleniyor.
Farklı Tepkiler
Muhalefet bu adımı “anayasaya aykırı” ve “gösteri amaçlı” olarak değerlendirirken, bazı uzmanlar yapay zekânın doğru programlandığında yolsuzlukla mücadelede güçlü bir araç olabileceğini savunuyor. Özellikle Avrupa Birliği ile üyelik sürecinde ilerleyen Arnavutluk için, bu tür şeffaflık girişimleri önemli bir motivasyon kaynağı olarak görülüyor.
Yenilikçi Ama Riskli Bir Deneyim
Her ne kadar bu atama bir “gerçek bakanlık görevi” olmasa da, Arnavutluk’un verdiği mesaj net: Kamu yönetiminde dijitalleşme artık yalnızca destekleyici bir unsur değil, karar mekanizmalarının merkezine taşınabilir.
Başbakan Rama, bu adımla sadece kamuoyunda dikkat çekmekle kalmadıklarını, aynı zamanda diğer ülkeleri de daha cesur adımlar atmaya davet ettiklerini söylüyor.
Kısacası, Arnavutluk’un “Yapay Zeka Bakanı” Diella, hem ülkenin yolsuzlukla mücadelesine katkı sağlamayı hem de siyaset dünyasında çığır açmayı hedefliyor.